از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی سلامتی صرفا به معنی نداشتن بیماری و یا عدم زمین گیر بودن نیست بلکه برخورداری از رفاه کامل جسمی، روحی، روانی و اجتماعی می باشد.
تقریبا به تمام رفتارها، علایق، کارها و به طور کلی شیوه زندگی هر فرد، سبک زندگی او گفته می شود، و سبک زندگی سالم به معنی تمرین عادتهای خوب، سالم، بهکار بستن آنها در تمام مراحل زندگی، دوری جستن از عادتهای زیان بار و غیر سالم، و به طور کلی تلاش برای دستیابی به حالت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی توصیف میگردد.
سبک زندگی سالم دربردارنده بعد جسمانی (از قبیل تغذیه، ورزش و خواب) و بعد روانی (شامل ارتباطات اجتماعی، مقابله با استرس و معنویت) میباشد.
ورزش و فعالیت بدنی یکی از مؤلفههای مهم، قابل دسترس، کم هزینه و بدون عوارض در سبک زندگی سالم میباشد. ورزش منظم نقش مهمی در ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماریهای مزمن دارد. براساس مطالعات و پژوهشها، کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی مناسب موجب افزایش خطر ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، بیماری های قلبی_عروقی، سرطان، افسردگی، بیماری های عضلانی اسکلتی و ... می شود. هر حرکت بدنی که به وسیله انقباض عضلات اسکلتی صورت گیرد و باعث افزایش قابل توجه مصرف انرژی شود را فعالیت بدنی مینامند. ورزش نوعی از فعالیت بدنی است که به صورت منظم، در زمانهای خاصی از روز و با هدفی مشخص انجام می شود. در حوزه سبک زندگی فعال، ورزش منظم با هدف ایجاد سلامتی انجام میشود و شامل انتخابهای متنوعی از قبیل پیاده روی، شنا، دویدن، دوچرخه سواری، تمرین با وزنه، انجام کارهای منزل؛ استفاده از پله به جای آسانسور و ... می باشد. ولی بهترین ورزش، فعالیت بدنی است که موجب بهبود و حفظ سلامتی شود؛ فعالیتهایی که حداقل به مدت ۱۰ دقیقه طول بکشد و باعث افزایش ضربان قلب و تنفس شود.
- ورزش منظم موجب با افزایش تعداد ضربان قلب، تواتر تنفس و جذب اکسیژن، باعث خونرسانی و سوخت و ساز بیشتر و بهتر به همه اندامهای بدن می شود.
- موجب جذب مواد غذایی و دفع توسط سیستم گوارش، گردش و تصفیه خون بهتر، بهبود عملکرد کبد، کلیه، مثانه و مجاری ادراری میشود.
- با افزایش خونرسانی به تمام سلولها بهخصوص سلولهای مغز منجر به بیشتر شدن تمرکز، بهبود کار حافظه، موجب شادابی، سر زندگی، رفع کسالت و افسردگی میشود.
- موجب کنترل بهتر استرس و فشارهای روانی، تناسب و زیبایی اندام، کند شدن روند تغییرات ناشی از افزایش سن و پیری و فزایش اعتماد به نفس میشود.
- انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم و مستمر باعث تناسب اندام، قوی شدن استخوان و عضلات، کاهش احتمال ابتلا به بیماریهایی همچون سرطان، بیماریهای قلبی، چربی خون، فشار خون بالا، دیابت، افسردگی، چاقی، پیری زودرس و پوکیاستخوان و... میشود.
چه میزان ورزش و فعالیت بدنی منظم در روز جهت داشتن سبک زندگی فعال توصیه می شود؟ سازمان جهانی بهداشت توصیه می کند جهت داشتن زندگی فعال و جلوگیری از ابتلا به بیماری های مزمن و ناشی از فقر حرکت، انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه (۵ روز در هفته، روزی ۳۰ دقیقه) فعالیت هوازی(پیاده روی، شنا، دویدن، دوچرخه سواری و ...) با شدت متوسط لازم است، که این میزان را می توان تا ۳۰۰ دقیقه فعالیت هوازی در هفته(۵ روز در هفته، هر روز ۶۰ دقیقه) با شدت متوسط افزایش داد. در کنار فعالیت های هوازی نیاز هست دو روز در هفته فعالیت مقاومتی(کار با وزنه) انجام شود.
دکتر رحمت اله خان محمدی/فیزیولوژی ورزشی/هیات پزشکی ورزشی استان خوزستان
ارسال نظر